Chuyên gia mách mẹ cách giúp con thoát suy dinh dưỡng, thấp còi

Khoa học đã chứng minh, chiều cao, cân nặng và bộ não của trẻ có “đạt” hay không, phần lớn được quyết định trong những năm đầu đời của trẻ và nếu trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi, hay chậm tăng trưởng trong giai đoạn này thì sau đó dù có nỗ lực chăm sóc trẻ đến đâu cũng khó thể bù đắp lại được.

Đừng để trẻ chậm tăng cân kéo dài gây suy dinh dưỡng thấp còi

Cách duy nhất để biết bé có tăng cân chậm hay không là kiểm tra cân nặng của bé định kỳ hàng tháng đối với trẻ dưới 3 tuổi và hàng quý đối với trẻ lớn hơn. Cân nặng theo tuổi hoặc cân nặng theo chiều cao của bé nếu thấp hơn mức chuẩn trung bình theo giới tính của bé tức là bé đã chậm tăng cân.

Thông thường, trẻ khi sinh ra nặng 3-3,3kg, trong 3 tháng đầu sau sinh trẻ tăng trung bình mỗi tháng 800g-1kg. Từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 6, trung bình trẻ sẽ tăng mỗi tháng khoảng 500-600g. Từ tháng tứ 7 đến 12 tháng tuổi, mỗi tháng trẻ tăng trung bình khoảng 300-400g. Sau 1 tuổi, trẻ tăng cân ít hơn khoảng 200-250g/ tháng.

Ở những đứa trẻ chậm tăng cân thường không đạt được những mốc tiêu chuẩn đó. Khi cân nặng không đạt chuẩn, sau một vài tháng, tăng trưởng chiều cao bị chậm lại và trẻ sẽ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng thấp còi.

Giải pháp giúp bé đuổi kịp đà tăng trưởng
Cho trẻ ăn đủ chất, đa dạng và tăng thêm lượng dầu mỡ bơ

Bữa ăn của trẻ cần có đủ 4 nhóm: chất đạm (thịt, trứng, cá, tôm…), chất bột đường (cơm, mì, nui, bột…), chất béo (dầu, mỡ, bơ) và nhóm rau củ quả để cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất. Nên tập cho trẻ ăn cả xác, ăn đa dạng, thay đổi các loại thực phẩm trong bữa ăn, đồng thời cần tăng thêm lượng dầu/ mỡ/ bơ vì nhóm chất béo này giúp cung cấp năng lượng cao hơn gấp đôi so với nhóm chất đạm và tinh bột.

Cần tăng lên 5-6 bữa cho bé mỗi ngày gồm 2-3 bữa bột/ cháo/ cơm kèm nhiều cữ sữa. Nếu bé ăn số lượng ít mỗi bữa dù đã cố gắng dỗ dành thì lưu ý bố mẹ không nên ép bé ăn mà nên kết thúc bữa ăn trong vòng 30 phút và ngay sau đó có thể cho bé ăn thêm sữa chua, phô mai, bánh flan, chuối… hoặc uống thêm sữa.

Bổ sung thêm sữa giàu năng lượng và dưỡng chất

Ngoài các bữa ăn, rất cần bổ sung thêm cho bé các loại sữa giàu dinh dưỡng. Cần lựa chọn sản phẩm sữa của những thương hiệu uy tín với công thức giàu năng lượng, giàu dưỡng chất, dễ tiêu hóa hấp thu và đặc biệt là ngon miệng để giúp trẻ uống đủ lượng sữa cần thiết để nhận được nhiều dưỡng chất và tăng cân nhanh.

Cần tập cho bé ăn đặc dần và thô dần sau 6 tháng tuổi. Tránh cho trẻ ăn bột/ cháo loãng kéo dài gây thiếu hụt năng lượng. Tránh cho trẻ ăn cháo xay kéo dài làm trẻ ngán, không tập nhai và lâu ngày dẫn đến biếng ăn, thiếu chất.

Bên cạnh đó, mẹ cũng đừng quên tạo cho trẻ bầu không khí ăn uống vui vẻ, nhớ tẩy giun cho trẻ định kỳ khi trẻ 2 tuổi trở lên để giúp trẻ ăn luôn ngon miệng và hấp thu dưỡng chất tốt hơn. Nếu phát hiện trẻ bị đứng cân trong 2-3 tháng liên tiếp, hãy nhanh chóng đưa trẻ đến Bác sỹ để được tư vấn và điều trị sớm.

ThS. BS. Trần Thị Hồng Loan
Phó Chủ tịch HĐKHCN Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng TPHCM