Dinh dưỡng mùa nắng nóng

           Nguyên tắc dinh dưỡng trong những ngày nắng nóng là đảm bảo đủ chất dinh dưỡng, chế độ ăn cân bằng và đa dạng thực phẩm, hạn chế chất béo, tăng cường hoa quả tươi và uống nhiều nước. 
 

                                                                                                                                Ảnh minh họa: Internet

            Chọn lựa, chế biến thực phẩm phù hợp
            Để ăn uống đảm bảo dưỡng chất cho cơ thể khỏe mạnh trong những ngày này, đầu tiên cần phải chọn thực phẩm hợp lý và chế biến làm sao để các thành viên trong gia đình muốn ăn. 
            Nên chế biến các món sa lát, rau trộn, các món nộm, các món ăn mang tính mát, dễ nuốt, hạn chế chiên, xào, quay vì nhiều chất béo gây ngấy, tăng các món luộc, hấp. Không nên chế biến các món có gia vị quá mạnh, cay nóng, quá kích thích...
            Tăng cường các món tôm, cua, hải sản hơn là thịt, ăn nhiều rau xanh, trái cây mỗi ngày. Đặc biệt không nên thiếu món canh trong mỗi bữa cơm, vì vừa dễ ăn, vừa có thể đảm bảo đủ chất. Có thể chế biến thịt cá, tôm... thành canh để dễ ăn hơn. Các món như canh cua mồng tơi, canh bầu nấu tôm, canh cá rô rau cải hay tôm rau cải, canh ngao (hay sườn, thịt băm) nấu chua... sẽ cung cấp cả chất béo, đạm và vitamin, các gia vị nêm vào món canh phần nào còn giúp bù đắp các chất điện giải mất qua mồ hôi.
            Cần lưu ý vào mùa hè, thực phẩm rất dễ hỏng do thời tiết nóng ẩm là môi trường cho vi khuẩn phát triển. Vì thế, cần chọn mua thực phẩm tươi, ngon, không mua cá ươn, tôm cua chết vì vi khuẩn sinh sôi vô cùng nhanh trong các thực phẩm này. Thực phẩm mua về cần làm sạch và bảo quản hợp lý. Thực phẩm chế biến xong nên ăn ngay, nếu cần phải bảo quản trong tủ lạnh và đun sôi lại trước khi dùng.

            Cung cấp đủ nước và điện giải
            Người trưởng thành cần uống từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày, đặc biệt là trong những ngày nắng nóng hoặc nếu hoạt động, chơi thể thao nhiều, ra nhiều mồ hôi thì cần phải uống nhiều hơn.
            Các loại nước đun sôi để nguội, nước lọc, nước khoáng, nước hoa quả tươi... rất tốt trong mùa nắng nóng. Nên tự chế biến các loại nước uống tốt cho sức khỏe gia đình trong những những ngày này. Chẳng hạn, các loại nước ép trái cây tươi như nước cam, nước chanh, nước dưa hấu, nước táo, nước lê... vừa cung cấp nhiều nước, giàu muối khoáng, vitamine C, các loại vitamine A, B…, đường dễ tiêu hóa dưới dạng đường glucose, saccharose, fructose và sorbitol cung cấp nhiều năng lượng cho cơ thể, nước ép trái cây còn giúp tăng khẩu vị, ngon miệng, rất tốt cho những người yếu, kể cả trẻ em. Hoặc các loại nước từ rau như rau má, diếp cá xay... có tác dụng giải nhiệt rất tốt. Nước chè xanh có chứa chất chống oxy hóa giúp loại bỏ tế bào chết và tái tạo da, vừa chứa vitamin C, giúp làm mát cơ thể, đào thải chất độc ra khỏi cơ thể. Cũng có thể nấu các loại chè như chè đậu đen, đậu xanh... giúp giải nhiệt, giải độc ngày nắng nóng, vừa bổ dưỡng. Tăng cường uống sữa, đặc biệt là sữa chua vừa giúp giải nhiệt, vừa bổ sung dưỡng chất, vừa có lợi cho hệ tiêu hóa.
            Cũng có thể dùng đồ uống chế biến sẵn từ các loại quả, cũng có tác dụng giải khát nhưng hàm lượng các muối khoáng và vitamine trong các loại đồ uống này ít hơn rất nhiều so với nước quả tươi ép, giá trị dinh dưỡng cũng không bằng nước ép trái cây tươi… Các loại nước uống giải khát như nước ngọt có gas, đồ uống tăng lực…không nên uống nhiều, nhất là ngay trước hay trong bữa ăn vì lượng đường trong đó có thể làm cho chúng ta ăn kém ngon. Với những người cần giảm cân, người tiểu đường, trẻ nhỏ... tốt nhất không nên dùng. Các loại nước thể thao rất thích hợp cho người làm việc dưới trời nắng nóng, người chơi thể thao ra nhiều mồ hôi.
            Một chế độ ăn cân đối hợp lý, chế biến phù hợp giúp mọi người ngon miệng hơn, cũng như việc bù đủ nước và điện giải trong những ngày hè oi bức là cách bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho các  thành viên trong gia đình.
 

BS CK1 Trần Thị Minh Nguyệt
Viện trưởng Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng TPHCM