Dinh dưỡng cơ bản / 03.10.2020
Tia cực tím (UV-B) làm cho pro-vitamin D3 biến thành pre-vitamin D3; Pre-vitamin D3 tự chuyển dạng thành vitamin D3 theo một cân bằng phụ thuộc vào nhiệt độ cơ thể, cần khoảng 2 ngày để cân bằng này hoàn thành. Ở người trưởng thành 80 - 90% Pre-vitamin D3 sản sinh ở thượng bì, ở trẻ em Pre- vitamin D3 sinh ra ở chân bì nhiều hơn thượng bì, riêng trẻ sơ sinh thì 50% Pre-D3 sản sinh ra ở thượng bì và 50% sản sinh ở chân bì.
Khi phơi nắng, trong ít phút đầu tiên sự tạo Pre-viatmin D3 nhanh chóng tăng lên. Nếu phơi nắng quá lâu Pre- itamin D3 dưới tác động của tia cực tím bị đồng phân hóa trở thành dạng bất hoạt về sinh học. Mặt khác, vitamin D3 sau khi hình thành nếu không được hấp thu vào mạng mao mạch chân bì cũng sẽ nhanh chóng bị thoái hoá khi ra nắng.Tuổi tác cũng ảnh hưởng đến sự tổng hợp vitamin D ở da, nồng độ vitamin D trong máu người trẻ luôn cao hơn hẳn người già khi cả hai đối tượng cùng tiếp xúc với 1 lượng bức xạ cực tím (người già chỉ bằng 30% người trẻ), là do sự tạo Pre-vitamin D3 ở da phụ thuộc vào mật độ của Pro-vitamin D3 trong da, số lượng các thể sắc tố tranh chấp các lượng tử UV-B với Pro-vitamin D3 và số lượng tử UV-B có thể xuyên thấu được vào da để được pro-vtamin D3 hấp thụ.
Sử dụng kem chống nắng với hệ số bảo vệ bằng 8 cũng đủ cản trở hoàn toàn sự tạo Pre- vitamin D3.
Vai trò của vitamin D: Chức năng chính của vitamin D là duy trì nồng độ can xi trong và ngoài tế bào ở giới hạn bình thường; làm cho nồng độ can xi, phospho ngoại bào ở tình trạng siêu no nhằm thúc đẩy quá trình khóang hóa xương giúp xương tăng trưởng và chắc khỏe.
Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị vitamin D cho người Việt Nam: Trẻ từ 0 đến 12 tháng cần 400IU (10µg) mỗi ngày. Từ 13 tháng tuổi đến 49 tuổi cần 600IU (15µg) mỗi ngày. Từ 50 tuổi trở lên cần 800IU (20µg) mỗi ngày.Giải pháp bổ sung vitamin D giúp xương chắc khỏe:
Phơi nắng là cách đơn giản nhất để cơ thể tự tổng hợp đủ nhu cầu vitamin D. Theo các công trình nghiên cứu, trẻ em và người trẻ tuổi chỉ cần ra nắng 20 phút mỗi lần, 3 lần mỗi tuần là đủ. Người già cần ra nắng từ 15 đến 30 phút mỗi ngày.
Bổ sung vitamin D bằng thuốc là giải pháp ít được chọn lựa vì dễ gây ngộ độc.
Bổ sung vitamin D bằng thực phẩm được hướng đến nhiều trong cộng đồng vì tạo cảm giác dễ chịu và không gây ngộ độc. Sữa thường được ưu tiên chọn hơn các thực phẩm khác. Thông thường, dùng từ 400 đến 600 ml sữa mỗi ngày sẽ cung cấp từ 400 đến 600 IU vitamin D, qua sữa, cơ thể còn nhận được các vi – khoáng chất có vai trò duy trì mật độ xương tốt giúp phòng ngừa chứng bệnh loãng xương, thoái hóa khớp, …
BSCK1. Nguyễn Thị Ngọc Hương
Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng TPHCM
Tiếng anh
.jpg)
 (3).png)