Làm thế nào để tăng chất và lượng sữa mẹ sau khi sinh

Do quá trình sinh nở, kèm việc sản xuất sữa để nuôi con sau khi sinh dẫn đến nhu cầu năng lượng và các chất dinh dưỡng của bà mẹ cho con bú đều cao, thậm chí còn cao hơn so với thời kỳ thai nghén.

Chất đạm: nhu cầu đạm tăng lên khi cho con bú, trong đó cần có ít nhất là 1/3 đạm từ động vật. Nên chọn các thực phẩm có đạm chất lượng cao như thịt nạc (heo, gà, bò), cá, trứng, sữa, đậu đỗ,... Đây còn là nguồn cung cấp chất sắt và kẽm rất quan trọng cho mẹ và con.

Mỗi ngày cần bổ sung 6-7 đơn vị sữa (1 đơn vị sữa = 100ml sữa dạng lỏng pha chuẩn hoặc 1 hộp sữa chua 100g hoặc 1 miếng phô mai 15g) để vừa cung cấp đạm chất lượng cao vừa bổ sung đủ lượng Canxi.

Vitamin và khoáng chất:  Nhiều nghiên cứu đã khẳng định, dinh dưỡng của  bà mẹ có ảnh hưởng quan trọng đến một số vi chất của sữa mẹ tiết ra. Nếu chế độ ăn của mẹ thiếu vitamin và khoáng chất (đặc biệt là B1, A, D và Canxi…) thì các chất này cũng sẽ thiếu trong sữa của những người mẹ đó. Vì vậy, chị em sau sinh nên ăn đa dạng các loại thực phẩm, thay đổi món ăn thường xuyên.

• Nên chọn các loại rau trái có nhiều màu sắc tự nhiên như rau ngót, rau dền, mồng tơi, bó xôi, bí đỏ, cà rốt, khoai lang, ớt chuông, súp lơ xanh,... ,nho, cam, táo, chuối, đu đủ, lê, bơ,…
• Ngay sau khi sinh hoặc chậm nhất trong vòng 1 tháng đầu sau sinh, mẹ nên dùng 1 viên vitamin A liều cao (200.000UI). Nên tiếp tục sử dụng viên sắt hoặc viên đa vi chất và duy trì ít nhất là 1 tháng sau sinh.
• Uống sữa đầy đủ tiếp tục sau khi sinh là việc làm rất cần thiết, đặc biệt với những trường hợp cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ để tránh thiếu canxi cho mẹ và con do nhu cầu canxi của mẹ khi cho con bú còn cao hơn so với lúc mang bầu. Nếu sữa mẹ không cung cấp đủ canxi sẽ làm chậm phát triển chiều cao của con, gây bệnh còi xương ở trẻ và loãng xương sớm ở mẹ.
• Nước: Để sản xuất đủ sữa, mẹ cho con bú cần uống nhiều nước lọc, nước trái cây, sữa… (2,5-3 lít nước/ngày).

• Sữa mẹ được sản xuất ra theo quy luật cung cầu nên càng cho con bú mẹ nhiều lần sẽ càng kích thích lượng sữa tiết ra.
• Cần cho con bú ngay trong vòng 1 giờ đầu sau sinh để con nhận được nguồn sữa non quý giá. Nếu bé phải xa mẹ hơn 6 giờ, mẹ nên hút sữa cho bé bằng máy hút sữa chuyên dụng để kích thích sữa xuống.
• Nên cho con bú cạn hết mỗi lần và càng bú cạn hết bầu sữa thì càng tạo được lượng sữa mới nhiều hơn   
• Mẹ cần ngủ đủ, thoải mái, tránh lo lắng, buồn phiền, giận dữ.

ThS. BS. Trần Thị Hồng Loan 
Phó Chủ tịch HĐKH Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng TPHCM