Xây dựng thực đơn cho phụ nữ mang thai

Mục tiêu chế độ ăn:

• Cung cấp đủ năng lượng và các dưỡng chất để thai phụ tăng cân theo khuyến nghị
• Đáp ứng đủ các dưỡng chất được khuyến nghị tăng cường trong thai kỳ.

Nguyên tắc xây dựng khẩu phần:

• Năng lượng và chất đạm phải phù hợp với từng giai đoạn mang thai.
• Cung cấp đủ sắt, axit folic, can xi, Iốt theo khuyến nghị
• Kiểm soát lượng Natri trong khẩu phần.

Các yêu cầu dinh dưỡng của khẩu phần:
Năng lượng:
Năng lượng khẩu phần của bà mẹ mang thai sẽ tăng theo từng giai đoạn:

• 3 tháng đầu của thai kỳ: thêm 50Kcal mỗi ngày so với khẩu phần trước khi mang thai.
• 3 tháng giữa của thai kỳ: thêm 250Kcal mỗi ngày so với khẩu phần trước khi mang thai.
• 3 tháng cuối của thai kỳ: thêm 450Kcal mỗi ngày so với khẩu phần trước khi mang thai.

Ví dụ: Khẩu phần của mẹ lúc không mang thai là 2000Kcal, thì ở 3 tháng đầu thai kỳ sẽ là 2050Kcal, ở 3 tháng giữa thai kỳ là 2250Kcal và ở 3 tháng cuối thai kỳ là 2450Kcal.
Chất đạm (Protein):
Nhu cầu Protein cũng tăng thêm so với lúc chưa mang thai:

• 3 tháng đầu của thai kỳ: thêm 1g mỗi ngày so với khẩu phần trước khi mang thai.
• 3 tháng giữa của thai kỳ: thêm 10g mỗi ngày so với khẩu phần trước khi mang thai.

• 3 tháng cuối của thai kỳ: : thêm 31g mỗi ngày so với khẩu phần trước khi mang thai.

Tỷ lệ đạm động vật/ đạm tổng số ≥ 35%. Chọn đạm có giá trị sinh học cao.
Chất béo (Lipid): Chiếm 25 – 30% tổng năng lượng khẩu phần.
Chất bột đường (Carbohydrates/CHO): Chiếm 55 – 60% tổng năng lượng khẩu phần. Chọn loại carbohydrate phức hợp, còn lớp cám.
Các vitamin và khoáng chất có yêu cầu đặc biệt:
Natri (Sodium) < 2.000mg/ngày

• Iốt: 220mcg/ngày
• Sắt: 27.4mg/ngày (khẩu phần có lượng thịt hoặc cá > 90g /ngày)
• Can xi: 1.200mg/ngày
• Axit folic: 600mcg/ngày
• Viatmin D: 800IU/ngày (= 20mcg)

Các vitmain và khoáng chất khác: theo nhu cầu khuyến nghị của người bình thường.
Chất xơ: 28g/ngày
Nước: 2 – 2.5 lít/ngày
Số bữa ăn trong ngày: 4 – 5 bữa
Tài liệu tham khảo:

1. WHO. 2016. WHO recommendations on antenatal care for a positive pregnancy experience. ISBN: 978 92 4 154991 2. https://www.who.int/publications/i/item/9789241549912
2. Viện Dinh Dưỡng Quốc gia. 2017. Chế độ ăn cho phụ nữ khi mang thai. http://viendinhduong.vn/vi/dinh-duong-ba-me/che-do-an-cho-phu-nu-khi-mang-thai.html
3. USA CDC. 2020. Maternal Diet. https://www.cdc.gov/breastfeeding/breastfeeding-special-circumstances/diet-and-micronutrients/maternal-diet.html
4. Johns Hopkins Medicine. 2021. Nutrition During Pregnancy. https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/nutrition-during-pregnancy
5. PMC. Michelle A. Kominiarek, Priya Rajan 2016. Nutrition Recommendations in Pregnancy and Lactation. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5104202/