Người cao tuổi / 05.10.2020
Từ sau tuổi 25, mỗi ngày có khoảng 3.000 nơron thần kinh bị hủy đi mà không có sự sinh sản thêm, càng lớn tuổi, cơ thể càng ít tạo ra các chất trung gian cần thiết cho não hoạt động gây giảm trí nhớ do tuổi.
Suy giảm trí nhớ là một hiện tượng phổ biến ở người cao tuổi, ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng sống. Biểu hiện của chứng giảm trí nhớ tùy từng người, từng mức độ, có thể là hiện tượng hay quên đơn thuần do tuổi tác nhưng cũng có thể là biểu hiện của sa sút trí tuệ do bệnh lý thoái hóa não tiến triển dẫn đến mất trí nhớ.
Giảm trí nhớ do tuổi tác là một tiến trình tự nhiên của sự lão hóa, chúng ta có thể làm chậm quá trình này bằng các biện pháp đơn giản như dinh dưỡng đúng, lối sống lành mạnh, năng vận động và hoạt động trí não thường xuyên để ngăn chặn chứng giảm trí nhớ. Nên quan tâm chọn lựa thực phẩm phù hợp, tốt cho sức khỏe, giúp tăng cường trí nhớ.Các thực phẩm giúp tăng cường trí nhớ
Các loại cá: cá trích, cá basa, cá hồi, cá thu… giàu omega 3, cholin là thành phần thiết yếu cấu tạo màng tế bào thần kinh giúp cải thiện khả năng ghi nhớ của não bộ. Cá còn là nguồn cung cấp vitamin B12 hỗ trợ quá trình tạo máu, đảm bảo khả năng tưới máu não. Nên ăn ít nhất 3 lần cá/tuần.
Trứng: nguồn cung cấp protein có giá trị sinh học cao, lòng đỏ trứng cũng là nguồn cung cấp choline, giúp duy trì việc ghi nhận, lưu trữ và truyền tải thông tin tại não. Tuy nhiên, trứng chứa nhiều cholesterol không tốt cho sức khỏe tim mạch người cao tuổi, do đó chỉ nên dùng 2-3 quả trứng mỗi tuần.
Đậu nành: cung cấp protein có giá trị sinh học cao với 8 loại axit amin và các vitamin A, E, B12, kẽm, cholin… tốt cho tim mạch, hệ tiêu hóa, ngăn ngừa lão hóa tế bào não.
Dầu thực vật: chứa nhiều vitamin E, là chất chống oxy hóa có tác dụng phá hủy chuỗi họat động của gốc tự do một cách hiệu quả, ngăn cản oxy hóa xảy ra ở màng tế bào não, nên sử dụng dầu trong chế biến thức ăn, hạn chế mỡ.
Các loại hạt: hạnh nhân, óc chó, hạt điều, đậu phộng,…là nguồn cung cấp chất béo, chất xơ và protein tốt cho sức khỏe, chứa nhiều vitamin và khoáng chất như magiê, vitamin E chống oxy hóa hiệu quả, ngăn ngừa bệnh tim mạch, ung thư và chứng giảm trí nhớ, nên ăn 10-20g hạt mỗi ngày.
Rau quả màu đỏ, cam: cà rốt, bí đỏ, đu đủ chín, xoài chín,... giàu beta carotene là chất chống oxy hóa hiệu quả, giúp sáng mắt, tăng cường miễn dịch, tăng cường trí nhớ.
Rau xanh: rau màu xanh đậm như cải thìa, rau muống, rau ngót, rau lang, rau dền, bông cải xanh... chứa nhiều vitamin, khoáng chất, sắt, acid folic,… chống táo bón, giúp phòng tránh thiếu máu và tổn hại hệ thần kinh, cải thiện sự cung cấp oxy cho não.
Trái cây giàu vitamin C: bưởi, cam, táo, ổi, sơ-ri, cóc chín, đu đủ chín,... chống oxy hóa, chống lại sự hình thành gốc tự do, giúp tái tạo vitamin E.
Chè xanh: chứa các hoạt chất chống oxy hóa mạnh thuộc nhóm flavonoid, giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim, cao huyết áp và đột quỵ, duy trì tuần hoàn máu, duy trì hoạt động của não bộ, ngăn ngừa suy giảm trí nhớ.
Sữa và các sản phẩm từ sữa: giàu các vitamin, chất khoáng như các vitamin nhóm B, kẽm, đồng, mangan, selen... vừa giúp bảo vệ não khỏi bị oxy hóa vừa giúp cải thiện sự cung cấp oxy cho não. 'Nên quan tâm một số sản phẩm sữa dinh dưỡng cho người cao tuổi có bổ sung dưỡng chất hỗ trợ hoạt động não bộ như choline giúp hạn chế và cải thiện các chứng bệnh giảm trí nhớ ở người cao tuổi hiệu quả.
Một chế độ ăn cân đối, giàu dưỡng chất, giàu chất chống oxy hóa, ăn đa dạng thực phẩm, ăn nhiều rau, trái cây, các loại hạt, ăn cá ít nhất 3 lần/tuần kết hợp lối sống lành mạnh, hạn chế rượu bia, thuốc lá, thường xuyên rèn luyện thể lực và trí não giúp cơ thể luôn trẻ trung, khỏe mạnh, trí óc luôn sáng suốt, minh mẫn.
BS CK1 Trần Thị Minh Nguyệt
Viện trưởng Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng TPHCM