Trẻ nhỏ / 03.04.2021
Muốn xương dài và chắc khỏe, cơ thể chúng ta không thể thiếu sự có mặt của bộ 3 dưỡng chất quan trọng, đó là canxi, vitamin D và vitamin K2. Tại sao?
Canxi – dưỡng chất quan trọng nhất của xương
99% lượng canxi trong cơ thể nằm ở xương, răng, móng và chỉ khoảng 1% canxi tồn tại trong máu và các cơ quan khác.
Canxi là khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể, không chỉ đóng vai trò thiết yếu cho phát triển của xương và răng, mà còn giúp duy trì các hoạt động cơ bắp, quá trình đông máu, giúp điều hòa việc phát các tín hiệu thần kinh và điều hòa một số nội tiết tố.
Thiếu canxi sẽ làm trẻ em biếng ăn, chậm lớn, chậm mọc răng, quấy khóc, mất ngủ, hay giật mình, ra mồ hôi trộm, rụng tóc, xương nhỏ, yếu, biến dạng xương và răng, còi xương, chiều cao thấp, giảm sức đề kháng, dễ cáu gắt, chậm phát triển thể chất và trí tuệ.
Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam, nhu cầu canxi ở trẻ em tăng dần theo tuổi:
Trẻ cần được bổ sung canxi thông qua các bữa ăn hàng ngày với các thực phẩm giàu canxi như sữa và các chế phẩm của sữa (sữa chua, phô mai), cá cả xương, tôm tép cả vỏ, cua đồng, rong tảo biển, mè, rau có màu xanh thẫm, sản phẩm từ đậu (đậu hũ… ) và các thực phẩm tăng cường canxi.
Tuy nhiên, việc hấp thu canxi cần một số yếu tố để đảm bảo canxi cung cấp được hấp thu tốt. Trong các loại canxi bổ sung, canxi nano là loại canxi có kích thước siêu nhỏ, nhỏ hơn 100 lần so với canxi thông thường nên có tính hòa tan tốt, giúp hấp thu canxi với lượng tối đa từ ruột vào máu. Các yếu tố cản trở hấp thu canxi bao gồm: ăn quá nhiều chất đạm, ăn mặn, uống nước ngọt có ga, uống các loại đồ uống chứa caffeine (trà đặc, cà phê), một số bệnh lý đường tiêu hóa, bệnh thận, bệnh nội tiết…
Vitamin D – giúp tăng hấp thu Canxi vào cơ thể
Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên cấu trúc xương thông qua cơ chế phân phối canxi và phospho. Vitamin D làm tăng hấp thu canxi qua đường tiêu hóa. Tại xương, vitamin D cùng hormon cận giáp kích thích chuyển hoá canxi, làm tăng quá trình lắng đọng canxi của xương. Thiếu hụt vitamin D sẽ gây còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người lớn.
80% vitamin D được tạo ra dưới da qua tiếp xúc ánh nắng mặt trời và khoảng 20% cần cung cấp qua chế độ ăn. Vì vậy, bên cạnh việc ăn uống đủ chất, trẻ rất cần được thường xuyên tắm nắng hay vận động ngoài trời.
Vitamin K2 – giúp tối ưu quá trình gắn Canxi vào xương
Trong số canxi hấp thu từ ruột vào máu, khoảng 60% được đưa tới xương và răng, phần còn lại được vận chuyển tới các bộ phận khác vốn cần rất ít canxi. Vitamin K2 là một loại vitamin có tác dụng giúp gắn canxi vào xương, giúp xây dựng và phát triển khung xương hiệu quả, giảm thiểu việc canxi lắng đọng vào thành mạch. Trẻ cần vitamin K2 không chỉ giúp xương hấp thụ đủ lượng canxi cần thiết, mà còn giúp hạn chế các bệnh gan, thận, mạch máu do thừa canxi gây ra.
Vitamin K2 có nhiều trong các loại đậu lên men, phô mai, sữa chua, gan ngỗng…
Tóm lại, bộ 3 dưỡng chất canxi, vitamin D và vitamin K2 rất cần thiết đồng hành cùng với trẻ trong suốt quá trình tăng trưởng để giúp trẻ phát triển chiều cao tốt và khỏe mạnh.
ThS. BS. Trần Thị Hồng Loan
Phó Chủ tịch HĐKH Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng TPHCM